24 juni 2021
13:00 - 16:00 uur
Online
Deelname gratis
Videoregistraties
Keynote 'Beleving en bewerking van het audiovisuele erfgoed: digitale democratisering of teloorgang van het verleden?' door Kees Ribbens (NIOD | EUR)Panelgesprek 'Feit of fictie?'
De invloed van AI en deepfakes op de samenleving en de rol van AV-archieven. René Duursma (Groninger Archieven) gaat in gesprek met Hay Kranen (Freelance digital coder) en Jurryt van de Vooren (Sportgeschiedenis.nl) en Fifine Kist (Reinwardt Academie).
Webinar 'Going viral?'
Hoe maak je je collectie interessant en relevant voor je publiek?
Met bijdragen van:
01:45 Hedwig van Rossum (VU) en Laurens Voerman (RUG) - 'De kracht van video in VR'
27:08 Bram Bogaerts & Robin Smits (Superposition) 'Artifacts of memory'
45:02 Simone da Silva (DIG IT UP) - 'De activiteiten van galerie en erfgoedlab DIG IT UP'
Moderator: Nienke van Schaverbeke (Beeld & Geluid)
Panelgesprek 'Auteursrecht of -plicht?'
Wat komt er allemaal kijken bij auteursrechten voor AV materiaal? Welk risico ben je bereid te nemen? En zijn auteursrechten in een tool te vatten? Maarten Zeinstra (IP Squared) gaat in gesprek met Hanno Lans (CopyClear), Lizzy Jongma (NIOD) en Dennis Hekker (Beeld & Geluid).
Webinar 'COVID-positief of negatief?'
Hoe zijn organisaties in tijden van corona veranderd? Welke kansen hebben zij aangegrepen? Wat zijn ze anders gaan doen? Wat is hetzelfde gebleven? Zijn er nieuwe inzichten ontstaan? En wat betekent dit voor de strategie 2021?
Met bijdragen van:
01:21 Frédérique Urlings (Stichting Heineken Collection) - 'Heineken bedrijfsfilms ten tijde van Corona'
10:43 Mathijs Timmermans (Gemeente Tilburg) - 'Afwegingen bij archivering van videotulen'
25:30 René Duursma (Groninger Archieven) - 'Live stream experimenten'
40:45 Johan Oomen (Beeld & Geluid) - 'COVID 19 als catalysator voor de ontwikkelingen in de audiovisuele archiefwereld'
Moderator: Elize Weijers (Flevolands Archief).
AVA_Net Underscore Award 2021
Uitreiking van de eerste AVA_Net Underscore Award aan Annemieke de Jong. Annemieke krijgt de oeuvreprijs digitaal uit handen van voorzitter Harry Romijn van de Domeinraad van AVA_Net voor haar vele verdiensten voor het AV-erfgoedveld.
Kiezen voor kansen
Hoe ga je als AV-archiefinstelling om met de uitdagingen van deze tijd? Waar zie jij kansen? Welke pak je met beide handen aan en welke laat je (bewust) liggen? Dit jaar staat het AVA_Net symposium in het teken van kansen én dilemma’s. Van het gebruik van AV-archiefmateriaal als historische bron tot aan toepassingen met kunstmatige intelligentie.
Plenair programma
13:00 - 13:15
Opening door Harry Romijn, voorzitter Domeinraad AVA_Net
Keynote - Beleving en bewerking van het audiovisuele erfgoed: digitale democratisering of teloorgang van het verleden?
13:15 - 13:45 | Kees Ribbens (NIOD/Erasmus Universiteit)
De hedendaagse interesse voor geschiedenis wordt in belangrijke mate ondersteund door de ruime beschikbaarheid van historische beelden. Potentiële gebruikers vinden online en elders hun weg naar uiteenlopend materiaal dat ze niet alleen reproduceren maar ook steeds vaker bewerken. Nieuwe laagdrempelige software maakt het nu mogelijk oude foto’s in een handomdraai in te kleuren en om te zetten in bewegend beeld. Maar bij welke beelden worden deze technieken ingezet en wat wordt ermee beoogd? Brengt het de kijker dichter bij de geschiedenis of komt het verleden juist onbedoeld verder op afstand te staan? En hoe passend zijn dergelijke opties bij gevoelige of omstreden beelden? Kunstmatige intelligentie biedt mogelijkheden voor het audiovisuele erfgoed maar vraagt om bezinning, juist ook van de betrokken professionals.
Parallelsessies deel 1
13:45 - 14:45
Pauze
14:45 - 15:00
Parallelsessies deel 2
15:00 - 16:00
Superposition
Superposition is een samenwerking tussen digitaal ontwerper Robin Smits en creative technologist Bram Bogaerts. Ze studeerden beiden aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem. Begin 2016 besloten zij samen Superposition op te richten om hun gedeelde visie binnen een eigen praktijk uit te diepen.
Superposition onderzoekt en experimenteert met nieuwe digitale technologieën om bij de overdracht van informatie en verhalen de emotionele beleving voorop te stellen. Hun werk kenmerkt zich door wat ze “zachte technologie” noemen; geavanceerde design tools en interfaces die de expressiviteit en emotionele resonantie waarborgen. In ieder project bevraagt en onderzoekt Superposition de relatie tussen de mens en technologie. Steeds vaker ontwikkelt Superposition design tools en interfaces waarmee het publiek zelf creatief op zoek kan gaan naar nieuwe narratieven. Superposition laat de eindgebruiker graag vrij zodat er ruimte is voor vernieuwing, innovatie en onverwachte resultaten.
Groninger Archieven
René Duursma (1970) is coördinator van de afdeling Beeld en Geluid van de Groninger Archieven. Hij houdt zich doorlopend bezig met digitalisering (Film, video, audio) en metadatering, maar ook met publieksprojecten, het liefst in samenwerking met andere afdelingen of organisaties, onder de titel Gronings Erfgoed Live. Lid van de AVA_Net redactie, filmmaker, muzikant en daarnaast nog presentator van de Filmclub in Groningen. Gespecialiseerde all-rounder.
Foto: Marij Kloosterhof
Beeld & Geluid
Dennis Hekker is werkzaam bij het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid als juridisch adviseur op het gebied van, onder meer, (schenkings)contracten, licenties en de exploitatiemogelijkheden met betrekking tot, vooral, de oudere collectieonderdelen binnen de collectie van Beeld & Geluid. Tevens is hij betrokken bij de (door)ontwikkeling van DAAN, het catalogus- en licentiesysteem van Beeld & Geluid.
Foto: Pieter Ernst Uyt den Bogaard
NIOD
Lizzy Jongma is sinds 1 juni 2016 ICT-projectleider voor het Netwerk Oorlogsbronnen. Het Netwerk Oorlogsbronnen stimuleert het digitaal gebruik en behoud van WO2-bronnen. Op de website oorlogsbronnen.nl verbindt het netwerk ruim 11.000.000 objecten van archieven, musea, bibliotheken, herinneringscentra etc. En op de website oorlogslevens.nl worden archiefbronnen over ruim 350.000 oorlogsbetrokkenen samengebracht om hun levens online te reconstrueren.
Lizzy Jongma werkt al ruim 25 jaar aan de digitale ontwikkeling en online presentatie van Nederlands erfgoed: Lizzy heeft als datamanager en adviseur digitalisering gewerkt bij het Rijksmuseum, de Museumvereniging, Informatieadviesbureau Reekx en Atria.
Foto: Anne Reitsma
Reinwardt Academie
Fifine Kist is docent cultureel erfgoed aan de Reinwardt Academie in Amsterdam en coördinator van de archiefvakken. Daarnaast werkt zij als freelance beeldresearcher en doet daarvoor wereldwijd onderzoek in beeldarchieven. Voor de beroepsvereniging van archiefprofessionals (KVAN) is ze actief als bestuurslid.
Freelance Digital Coder
Hay Kranen (Nijmegen, 1983) maakt digitale dingen in het grijze gebied tussen kunst, techniek, data en verhalen. Hij studeerde in 2005 af als master in digitale media aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Hij was newsroom developer bij de Volkskrant, en een van de oprichters van de redactie crossmedia daar. Hij werkte bij of samen met diverse organisaties in de creatieve sector zoals de VPRO, Beeld en Geluid, Hogeschool Utrecht, Koninklijke Bibliotheek, Nationaal Archief en Wikimedia Nederland. Hay is hoofdredacteur van De Circulaire, een tweewekelijkse nieuwsbrief met de beste linkjes van het internet en drie met zorg uitgekozen kattengifjes.
Eye Filmmuseum
Annike is in 2006 aan de HTW Berlijn onder Professor Martin Koerber cum laude afgestudeerd in restauratie van film en foto. Sinds 2007 werkt zij bij het Eye Filmmuseum als restaurator. Zij is voornamelijk gespecialiseerd op de inspectie, conservering en restauratie van nitraat films en het uitvoeren van en toezien op de digitalisering en de digitale restauraties van Eye’s rijke en diverse filmcollectie.
Copyclear
Hanno Lans is werkzaam voor erfgoedinstellingen om data te ontsluiten en te koppelen. Hij heeft onder meer gewerkt voor het Stichting Academisch Erfgoed, Nationaal Archief, Beeld en Geluid, Kunstmuseum Den Haag en Stadsarchief Rotterdam. Momenteel werkt hij met Gelderse erfgoedinstellingen als Museum Arnhem, het Nederlands Openluchtmuseum en Paleis het Loo aan het doornemen van de collecties op auteursrechtelijke status van hun collectie en is betrokken bij de auteursrechtelijke aspecten van de digitalisering van oorlogserfgoed bij het netwerk Oorlogsbronnen. Hij neemt actief deel aan Wikidata waarin hij met het project CopyClear alle gegevens als open data toevoegt en beheert daar ook verschillende scripts die geautomatiseerd auteursrechten vaststellen.
Beeld & Geluid
Johan Oomen werkt bij het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid als manager Onderzoek en Erfgoed. Daarnaast is hij als onderzoeker verbonden aan de ‘User Centric Data Science’ onderzoeksgroep van de Vrije Universiteit. Ook is hij secretaris van stichting PublicSpaces en mede-initiatiefnemer van de werkgroep Cultuur en Media binnen de Nationale AI Coalitie.
Groninger Archieven | voorzitter AVA_Net
Harry Romijn is adjunct-directeur van de RHC Groninger Archieven en Hoofd Collectie. Hij begon zijn carrière na afronding van zijn studie Eigentijdse Geschiedenis in 1992 bij het Gronings Audiovisueel Archief (GAVA). Hij is medeoprichter en voorzitter van de Nationaal Overleg Regionale Audiovisuele Archieven (NORAA) en voorzitter van de AVA_Net Domeinraad.
Vrije Universiteit Amsterdam
Hedwig van Rossum is werkzaam als docent-onderzoeker Rechtstheorie bij de Vrije Universiteit Amsterdam
Beeld & Geluid
Nienke van Schaverbeke is Product Manager Onderzoek en Erfgoed bij het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid. Nienke overziet de activiteiten van AVA_Net en houdt zich binnen Beeld & Geluid bezig met nationale en internationale onderzoeksprojecten (o.a. op het gebied van het toegankelijk maken van erfgoedcollecties). Vanuit een achtergrond in de wetenschappelijke uitgeverij (Koninklijke Brill, Cambridge University Press) is Nienke sinds 2012 werkzaam in de erfgoedsector. De afgelopen jaren was zij werkzaam bij Europeana als Hoofd Collecties waar ze een breed en divers netwerk heeft opgebouwd binnen de Europese erfgoedsector. Daarnaast is Nienke is verkozen lid van de Europeana Network Association Members Council en participeert ze in de Domeingroep Zichtbaar van het Netwerk Digitaal Erfgoed.
DIG IT UP
Simone da Silva is directeur van galerie en erfgoedlab DIG IT UP. Ze studeerde filmmaking bij de New York Film Academy en journalistiek. Daarna was ze actief als hoofdredacteur Wijk TV. Haar persoonlijke missie is om zo veel mogelijk materiaal te redden van de ondergang.
DIG IT UP heeft de afgelopen 10 jaar naam gemaakt als belangrijke schatgraver van de Rotterdamse stadscultuur. Onbekend beeld- en geluidsmateriaal wordt ‘opgediept’ en voor altijd ontsloten als uniek erfgoed van de stad. Daarbij is het uitgangspunt dat zij niet voor een doelgroep kunnen programmeren, dat laten ze over aan de doelgroep zelf. Stadsbewoners uit de doelgroep van een tentoonstellingsthema worden uitgenodigd om hun foto’s, filmpjes, objecten en herinneringen te delen.
Gemeente Tilburg
Mathijs Timmermans (1988) is in dienst bij gemeente Tilburg en werkzaam als gemeentearchivaris voor vijf gemeenten (Dongen, Drimmelen, Geertruidenberg, Loon op Zand en Oosterhout) en archivaris voor vijf Gemeenschappelijke Regelingen (Centrum voor Jeugd en Gezin Drimmelen-Geertruidenberg, Diamant-Groep, Regio Hart van Brabant, Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant en Werkvoorzieningscahp Arbeid voor Allen (WAVA) ). Mathijs studeerde geschiedenis (ResMA History: Europe 1000-1800, Universiteit Leiden 2014) en archivistiek (MA Archival and Information Studies, Universiteit van Amsterdam 2020). Naast een liefde voor de mediëvistiek is hij bijzonder geïnteresseerd in de ontwikkeling van informatietechnologieën bij overheden. De ontwikkeling van ICT’s gaat razendsnel en is het is van groot belang dat overheden deze technologieën toepassen met oog voor de rechtspositie van burgers. Als (gemeente)archivaris is Mathijs toezichthouder op de informatiehuishouding bij gemeenten en lokale overheidsorganisaties. Informatie- en archiefbeheer dient onder meer om uitgevoerd beleid te kunnen verantwoorden en is daarom een voorwaarde voor transparant openbaar bestuur.
Rijksuniversiteit Groningen
Laurens Voerman is software ontwikkelaar bij het centrum voor informatietechnologie van de RuG. Als C/C++ programmeur werkt hij al 20 jaar aan virtual reality ter ondersteuning van onderzoekers van de universiteit. De laatste jaren is er (mede door de goedkopere head mounted displays) steeds meer interesse voor de inzet van VR voor onderwijs, waar het "PleitVRij" project voor de visualisatie groep het eerste project was voor de faculteit rechten. Voor PleitVRij heeft Laurens een eenvoudige 3d omgeving gemaakt en een custom videoconferencing systeem met een greenscreen filter voor montage van de rechter in de virtuele rechtszaal.
Stichting Heineken Collection
Na en tijdens haar studies Theater-, Film, en Televisiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht en Preservation & Presentation of the Moving Image aan de Universiteit van Amsterdam heeft Frédérique Urlings gewerkt bij het International Film Festival Rotterdam, EYE en het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid.
Sinds 2008 is ze (ook) werkzaam bij de Stichting Heineken Collection waar het historisch erfgoed van Heineken en aanverwante merken beheerd wordt. Als AV archivaris is ze verantwoordelijk voor het audiovisuele deel van de collectie. Sinds 2020 is ze als collectiebeheerder ook verantwoordelijk voor de overige collecties.
Sportgeschiedenis.nl
Jurryt van de Vooren (1969) is specialist in sporterfgoed en eigenaar van de website Sportgeschiedenis.nl. Momenteel doet hij onderzoek naar de duizenden oorlogsslachtoffers in het Nederlandse voetbal, gebaseerd op de namenlijst op het KNVB-monument in Zeist. In 2019 was hij initiatiefnemer van De Dag van de Elfstedentocht, waarbij erfgoedinstellingen hun mooiste materiaal laten zien over schaatsen. In de afgelopen jaren publiceerde hij onder meer 'De Bosatlas van het Nederlandse voetbal' (2017) en 'Door Wilskracht Zegevieren - Sport in de Tweede Wereldoorlog' (2020). Van de Vooren is de enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.
Flevolands Archief
Elize werkt bij Het Flevolands Archief aan de audiovisuele collecties. Ze houdt zich vooral bezig met films die het unieke ontstaan van de Flevopolders hebben vastgelegd.
IP Squared
Maarten Zeinstra is een intellectueel eigendom jurist en informatieprofessional. Hij is o.a. auteursrechtencoordinator bij KVAN, specialist informatiemanagement bij het Noord-Hollands archief, vice-voorzitter van de vereniging Open Nederland en aanspreekpunt van Creative Commons in Nederland. Vanuit zijn eenmanszaak IP Squared doet hij projecten rondom informatiemanagement en intellectueel eigendom in de publieke sector.
Foto: Sebastiaan ter Burg