Mijn collega Map Huiskamp was twintig jaar verbonden aan het Audiovisueel Archief Gelderland (AVAG) en vanuit haar functie als AV-collectiebeheerder ook betrokken bij AVA_Net. Nu gaat ze met pensioen. Hoe kijkt ze terug op haar werk bij AVAG? Ik sprak met haar.
Hoe raakte je betrokken bij AVAG?
“In 2002 namen een aantal Gelderse archiefinstellingen het initiatief om samen een stichting te vormen die zich ging inzetten voor het behoud van audiovisueel erfgoed in Gelderland. Dit werd de stichting AVAG. Het bestuur kwam bij elkaar voor vergaderingen en bestond uit vertegenwoordigers van elk van de initiatiefnemers, waaronder het Gelders Archief. Als audiovisueel medewerker van het Gelders Archief was ik notulist bij de vergaderingen van de stichting AVAG en ik begeleidde AV-expert Jelle van der Meer in 2003 bij het schrijven van het Richtinggevend Voorstel, waarin hij de activiteiten van AVAG nader uitwerkte.
Ook zat ik in de sollicitatiecommissie voor de werving van de eerste collectiebeheerder van AVAG. Dit was een functie voor een expert op het gebied van AV-erfgoed in de provincie, die bij verschillende instellingen op werkbezoek zou gaan om advies uit te brengen over het collectiebeheer. Tony van Maren vervulde deze functie van 2003-2005.”
En toen?
“In 2005 werd ik bij het Gelders Archief afdelingshoofd AV, waaronder ook de coördinatie van AVAG viel. Na het vertrek van Tony van Maren volgde Kerstjan Blaauw hem op, die als assistent collectie een meer uitvoerende rol had in de digitalisering van Gelders AV-erfgoed. AVAG kreeg de beschikking over eigen apparatuur. Op mijn initiatief begonnen we met een digitaliseringsservice voor leden van AVAG, en later voor leden van Erfgoed Gelderland.
Rond 2011 veranderde mijn functie bij het Gelders Archief naar collectiebeheerder AV, een rol waarin ik nog steeds verantwoordelijk was voor de coördinatie van AVAG. Als zodanig zwaai ik nu af.”
Wat is er in de loop der tijd veranderd bij AVAG en hoe komt dat?
“In de stichting AVAG was het lastig opereren, vanwege de verschillende standpunten over het beleid dat de bestuursleden innamen. In 2007 viel het doek voor de stichting en ging AVAG definitief door als project bij het Gelders Archief. Dit betekende een grotere manoeuvreerruimte voor mij. Vanaf toen kregen we middelen om een eigen AV-studio met apparatuur in te richten, en kon AVAG meer betekenen dan enkel een bureaufunctie.”
Wat bleek de grootste uitdaging voor AVAG?
“Tijdens het bestaan van de stichting AVAG (2003-2007) was het ijveren voor middelen om een meer concrete bijdrage te leveren aan het beheer en behoud van Gelders AV-erfgoed. De adviserende functie van de AVAG-collectiebeheerder (ook wel aangeduid als consulent) was maar deels effectief door een gebrek aan concrete beschikbare oplossingen. De AV-studio was daarin een uitkomst.”
Wat maakt AVAG al zo lang een succes?
“De mogelijkheid om films, video’s en geluidsbanden gratis te laten digitaliseren en zo de toegankelijkheid van dit materiaal te garanderen voor de toekomst. Voor de meeste archiefinstellingen is dit heel lastig, terwijl foto’s digitaliseren vaak nog wel te doen is. Er is grote behoefte aan het veiligstellen van particulier AV-erfgoed, en collectiebeheerders komen daar vaak niet zelf aan toe. In Gelderland is AVAG daarin een waardevolle partner.”
Kun je een paar hoogtepunten noemen uit afgelopen 20 jaar bij AVAG?
“We hebben een grote acquisitie-actie gehouden in samenwerking met TV Gelderland en hun programma de Tien van Marlies. Via dit TV-programma gaven we extra zichtbaarheid aan de actie en riepen we de Gelderse bevolking op om oud film- en audiomateriaal aan te bieden aan AVAG voor inventarisatie en digitalisering.
De verschillende activiteiten die we organiseerden tellen voor mij ook als hoogtepunten. Zo hielden we regelmatig filmvertoningen van Arnhemse films voor het grote publiek in het Filmhuis op de Korenmarkt, en organiseerden we informatiebijeenkomsten en workshops in samenwerking met verschillende partners, waaronder Erfgoed Gelderland.
Daarnaast is het heel fijn dat de filmcollectie van de familie Huiskamp binnenkort met hulp van AVAG te raadplegen is. Andere mooie collecties die ik in de loop der tijd voorbij heb zien komen zijn onder andere de filmcollectie Sweers (toegang 4025) van oud-collega Marcella Sweers over Arnhem Zuid en de collectie O.J. Cleveringa (toegang 0702) over aardstralen en wichelroedes. Op het moment werken we hard aan de waardevolle collecties van Kluivers (toegang 4180) en Moluks videocollectief Waspada (toegang 1631). Deze komen op korte termijn beschikbaar voor het publiek.”
Welke ambities heb je nog voor AVAG?
“Projecten uitvoeren op het gebied van presentatie van audiovisueel erfgoed in samenwerking met Erfgoed Gelderland en andere partijen om het publieksbereik te vergroten.”
