Al die tijd liggen ze op zolder: de cassettebandjes met opnames van de illegale Vrouwenradio Den Bosch uit de jaren 80. Totdat ze in 2019 worden overgedragen aan het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC). Nu kun je de opnames beluisteren in de studiezaal en via de themawebsite Rebellerende vrouwen van het BHIC.
‘Krijg jij ook zo’n kippevel van hanengedrag?’ In 1980 vormt dit programma op de illegale FM-zender Radio Vrij Den Bosch het startpunt voor Vrouwenradio Den Bosch. Wekelijks maakt een groep activistische feministen een uur radio voor en door vrouwen. Ze kraken bij het krieken van de dag met een radiozender op de rug een pornoshop, maken een programma ‘Trots zijn op je pot zijn’ en besteden aandacht aan seksueel geweld tegen vrouwen en het recht op scholing en werk. Serieuze onderwerpen worden zo – in navolging van Dolle Mina – op ludieke en mediagenieke wijze voor het voetlicht gebracht. Afgewisseld met veel ‘vrouwenmuziek’.
Op zolder
Eind jaren 80 is het gedaan met de actiecultuur. Dit betekent ook het einde van Vrouwenradio Den Bosch, maar de cassettebandjes met opnames blijven bewaard, zo’n 187 stuks. Ze liggen op zolder bij medeoprichter Wilma Geurtjens. Haar partner werkt bij het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC). Daar blijkt wel interesse te zijn in de bandjes, zeker omdat het archief speelt met het idee voor een themawebsite rond de tweede feministische golf in Brabant.
Mooie aanwinst
In 2019 draagt Wilma de cassettes over aan het BHIC. AV-collectiebeheerder Joost Hoedemaeckers is direct enthousiast over de bandjes. Als zanger in een punkband trekt de tegencultuur en protestbeweging hem wel aan. Bovendien is het voor het BHIC een mooie aanwinst. Joost: “Het archief bestaat niet alleen uit de cassettebandjes, maar ook uit papieren; een verslag van een redactievergadering bijvoorbeeld, en technische aanwijzingen over de bediening van het mengpaneel. Goede muziek ook!”
Gepuzzel
Na de overdracht laat Joost de bandjes extern digitaliseren door een gespecialiseerd bedrijf. Zelf beluistert en beschrijft hij alles. Dat is soms nog best een gepuzzel. De bandjes hebben bijvoorbeeld niet altijd een datum of nummer. De cassettebandjes zelf worden nu bewaard in het depot; de inventaris is voor iedereen in te zien via de BHIC-website en fragmenten zijn daar ook te beluisteren. Om alles van A tot Z te horen moet je vooralsnog naar de studiezaal.
Beeld van de ‘vrouwenbeweging
Ook schrijft Wilma een artikel over de Vrouwenradio. Dit wordt onderdeel van de themawebsite Rebellerende vrouwen over de tweede feministische golf in Brabant. Thijs de Leeuw, projectleider van de site, selecteert enkele radiofragmenten en plaatst ook die online. Thijs: “Door middel van korte fragmenten krijgen bezoekers een beeld van wat de ‘vrouwenbeweging’ zoal inhield, van pornoshops kraken tot meelopen in een heksennacht. Die fragmenten heb ik onder elkaar geplaatst, met titel en korte beschrijving. Niet gedetailleerd en volledig, maar meer journalistiek, om de nieuwsgierigheid te wekken. Wel telkens met bronvermelding, zodat mensen die meer willen horen de volledige aflevering terug kunnen vinden.” En zo kunnen we ruim veertig jaar later opnieuw luisteren naar illegale vrouwenradio uit Den Bosch.
Lees meer en luister
Op de BHIC-website Rebellerende vrouwen lees je meer over de Vrouwenradio, luister je naar spraakmakende radiofragmenten én vind je het hele radioarchief van Vrouwenradio FM 95.5 Den Bosch.
